Hardloopnieuws

De dunne benen van de Kenyanen

Slanke Kenyaanse benen dragen bij tot Kenyaans hardloopsucces

Waarom zijn lopers uit Kenia zo dominant op de marathon? De Deense wetenschapper dr. Henrik Larsen zegt in de Telegraaf het antwoord te hebben. Hij berekende in het centrum voor spierresearch in Kopenhagen het energieverbruik van de Kenianen. Larsen kwam tot de conclusie dat die zeer profijtelijk is, reden om de lichaamsbouw te analyseren.

Slanke onderbenen
Kenianen zijn in het algemeen niet groot en hebben een laag gewicht met weinig vet, maar het zijn volgens Larsen toch vooral de benen die de Afrikanen tot winnaars maakt: die zijn lang en dun. Atletische stelten gebruiken minder energie. De wetenschapper ging nog een stapje verder. Hij ontdekte dat de slanke onderbenen mogelijk de belangrijkste bijdrage leveren. Het wereldrecord op de marathon is toeval of niet nog steeds in handen van de Keniaan Paul Tergat. Lange en dunne benen maken Paul Tergat tot een winnaar.

Het onderzoek
De onderzoekers, onder leiding van de Zweedse sportfysioloog professor Bengt Saltin, vergeleken Kenianen met Denen, in dit specifieke geval het verschil tussen blanken op zeeniveau en zwarten op een hoogte van 2.000 meter. Maar het onderscheid zit niet in ras of verblijfplaats. Andere opmerkelijke conclusies: op onderdelen als zuurstofopname, natuurlijke fysieke inspanning en uithoudingsvermogen scoorden veel Denen zelfs hoger. Het spierweefsel is ook al niet anders van samenstelling. En het verschil bleek evenmin uit de voeding, al willen in de film enkele Kenianen anders doen geloven. Als in geen van de aannames het antwoord op die ene prangende vraag ligt opgesloten, voel je in de documentaire de moedeloosheid onder de wetenschappers groeien. Die is op een hoogtepunt als uit een vergelijking tussen Keniaanse en Deense scholieren blijkt dat een identiek trainingsprogramma niet tot fysiologische verschillen leidt, maar wel tot significant snellere tijden van de Afrikanen. Zij liepen de 5.000 meter gemiddeld maar liefst twee minuten sneller. Het verschil móest in de genetica zitten, concludeerden de onderzoekers ten lange leste. En dat bleek het geval, want alle ingewikkelde theorieën ten spijt, is de oorzaak van de Keniaanse suprematie verrassend simpel: het verschil in beendikte. Met hun dunnere stelten lopen de Oost-Afrikanen eenvoudigweg efficiënter; zij gebruiken minder energie. En dat voordeel hebben zij meegekregen van moeder natuur. Of zoals een van de onderzoekers plastisch uitdrukt: van een ezel maak je geen renpaard, hooguit een snelle ezel. De verbazing bij professor Saltin is oprecht als hij kennis heeft genomen van de uitkomst van het onderzoek: ,,Its all about the legs. De Kenianen blijken enen als vogels te hebben, waardoor ze superieur zijn aan Europese tegenstrevers. Al eerder deden de Denen onderzoek in Eldoret. De onderzoekers ontdekten toen dat sommige vertegenwoordigers van de stam Kalenjin, de provincie waar Eldoret in ligt, door een genetische voorsprong nog sneller zijn dan anderen.

Mening Theo Joosten
Joosten is ervan overtuigd dat Ethiopië en Kenia nog jarenlang gaan heersen op de langere afstanden. “Het heeft alles te maken met de intensiteit van de trainingen en de motivatie van de atleten”, aldus Joosten. “De verhalen dat het ligt aan de genen en dunne benen is ten dele waar, wat ik al jaren constateer is de enorme intensiteit waarmee deze atleten trainen”. “Maandenlang wordt er twee keer per dag getraind. In Kenia elke morgen om zes uur en 10.00 uur en in Ethiopië om zes uur en twee uur smiddags. Ik heb heuveltrainingen gezien in Ethiopië waar zo onmenselijk hard wordt gelopen dat onze Nederlandse atleten vrijwel onmiddellijk geblesseerd zouden raken”.

Mening Pieter Langerhorst
Maar wat de Kenianen tot zulke goede lopers maakt, is moeilijk aan te duiden. “Er zijn miljoenen gespendeerd om achter het geheim van de Kenianen te komen”, lacht Langerhorst, “maar het blijft gissen. Natuurlijk hebben ze al het voordeel dat ze op hoogte geboren zijn. Daarbij zijn de meesten al op jonge leeftijd gewend grote afstanden te lopen, sommigen lopen dagelijks vijftien tot twintig kilometer naar school en terug. De basis is dus heel hoog.”

Morgen volgt deel twee in deze serie

© dehardloopkrant.nl